II - Mã-Thuật Võ-Trận
1 - Lựa Chọn Chiến-Mã
Iago, Chiến-Mã đầu-tiên của Học-Viện Võ-Trận Đại-Việt.
Việc lựa chọn Chiến-Mã là đều thiết-yếu cho Kị-Binh xua nay.
A - Tuyển-Chọn Chiến-Mã theo Tiêu-Chuẫn Ngoại-Hình Học :
Những giống ngựa trận được các tướng-soái thủa xưa quí-chuộng vẫn thường là giống ngựa gọi là « Thiên-Lý-Mã » (Ngựa chạy ngàn dặm), như giống ngựa "Huyết-Hãn Mã" Akhal-Téké, hay giống ngựa gọi là "Thiên-Mã" như ngựa Jaf Ba-Tư và ngựa thuần-chủng Ả-Rập, nhập-cảng từ các nước Trung-Ðông xa-xôi (Ferghana, Turkménistan, Kurdistan, Ba-Tư, A-Phu-Hãn...) theo Ðường Buôn Tơ-Lụa.
Bảo-Mã thuần-chủng Trung-Đông - mà Viễn-Đông gọi là Thiên-Mã - được chọn theo 12 đức-tính như sau : Ba Thứ Dài, Ba Thứ Ngắn, Ba Thứ Rộng và Ba Thứ Thanh.
- Ba Thứ Dài là : 1.Cổ dài ; 2.Tai dài ; 3.Chân trước dài.
- Ba Thứ Ngắn là : 1.Lưng Ngắn ; 2.Xương Đuôi Ngắn ; 3.Chân sau Ngắn.
- Ba Thứ Rộng là : 1.Trán Rộng ; 2.Ngực Rộng ; 3.Mông Đùi Rộng.
- Ba Thứ Thanh là : 1.Da Thanh ; 2.Mắt Thanh ; 3.Móng Thanh.
Ngoài 12 đức-tính nói trên, Bảo-Mã đó còn phải có được thêm một Bâu-Kiều cao và hai Hông-sường không có thịt.
« Thiên-Lý-Mã Akhal-Téké » (Huyết-Hãn Mã) xứ Turkmenistan
|
« Thiên-Mã Thuần-Chủng Jaf » xứ Kurdistan
|
B - Tuyển-Chọn Chiến-Mã theo Tiêu-Chuẫn Mã-Kinh 馬 經 :
Hơn nữa, việc lựa chọn Ngựa tại nước Việt để huấn-luyện thành Chiến-Mã còn tùy-thuộc vào những điều-kiện khó-khăn nêu lên trong Mã-Kinh.
Trước tiên, người ta từ-bỏ các loại « Ngựa Tía Lang Lô » (Ngựa Tía có Dương-Vật sắc lang trắng) và loại « Ngựa Ô Bướm Trán » (Ngựa Ô có đốm lông sắc trắng trước trán).
Tiếp theo, người ta xem Xoáy Lông Ngựa : « Chữ tốt xem Tay, Ngựa hay xem Xoáy » và từ-bỏ loại Ngựa có những thứ « Xoáy Xấu » như :
1. Xoáy O ("Làm Quan mất chức, Nhọc lo đêm ngày") ;
2. Xoáy Sầu-Bi ;
3. Xoáy vành Tai ;
4. Xoáy Dạng Đôi ;
5. Xoáy Đau Bụng ;
6. Xoáy Đầu Âm ;
7. Xoáy Đùi (Hậu Xoáy Kiếm - " Hậu-Kiếm tan-hoang cửa nhà") ;
8. Xoáy Hoang-Tông (Ngựa có Xoáy Hoang-Tông như Mái Nhà Không Đòn Dông).
Sau đó, người ta tìm chọn loại Ngựa có « Bốn Xoáy Ống » (gọi là Tứ-Trụ) và có đầy-đủ « Chín Xoáy Tốt » như :
- Một Xoáy Mặt ;
- Hai Xoáy Gióng ;
- Cặp Xoáy Minh-Đường ;
- Cặp Xoáy Dạng ;
- Cặp Xoáy Dang.
Cuối cùng, người ta tìm chọn loại Ngựa có những « Xoáy Hiếm-Quí » như :
1. Tiền Xoáy Kiếm ("Tiền-Kiếm thì sang, Hậu-Kiếm tan-hoang cửa nhà") ;
2. Xoáy Song-Quan ;
3. Cặp Xoáy Bá-Đâng ;
4. Cặp Xoáy Mặt.
Dưới đây là Sáu Tuấn-Mã đã và đang được sử-dụng trong việc đào-tạo Môn-Sinh Võ-Trận Đại-Việt.
Chiến-Mã « Agabek » - với sắc lông Ngựa Qua
|
Chiến-Mã « Erindhawa » - với sắc lông Ngựa Hồng-Ðính
|
Chiến-Mã « Iago » - với sắc lông Ngựa Hồng-Lão |
« Hắc-Long » - với sắc lông Ngựa Ô Đan-Phúc |
Chiến-Mã « Sueño » - với sắc lông Ngựa Hồng-Điều |
« Thần-Phong » - với sắc lông Ngựa Đạm-Chỉ,
|
Ban Võ-Sư |
1 – Lựa-Chọn Chiến-Mã
2 – Thiết-Bị Yên-Cương
3 – Thao-Luyện Mã-Thuật
4 – Thao-Luyện Sử-Dụng Binh-Khí Cổ-Truyền trên Ngựa
Thư Mục :
« Les Chevaux du Sahara - Những Tuấn-Mã Vùng Sa-Mạc » của Đại-Tướng DUMAS và Emir ABD-EL-KADER, Nhà Xuất-Bản OLA, Ấn-bản 1998.
« L'Âge d'Or de la Cavalerie - Thời Hoàng-Kim Kị-Binh » của Z.GRBAZIC và V. VUKSIC, Nhà Xuất-Bản La Bibliothèque des Arts, Paris-Lausanne.
« Le Cheval et l'Homme - Ngựa và Người » của LUIGI GIANOLI, Nhà Xuất-Bản Denöel,.in tại Suisse bởi Conzett & Hubert, Zurich.
« Les Chevaux - Ngựa » của E. H. EDWARDS, Nhà Xuất-Bản Prestige SOLAR, in tại HongKong, 1992.
« Xem Xoáy Ngựa » Theo Tục-Lệ Truyền-Khẫu (theo Mã-kinh) của Người Việt tại Bình-Định.
Copyright © 2004 - 2019 by ACFDV - All rights reserved.
